Chociaż druk 3D pojawił się w świadomości polskich użytkowników internetu stosunkowo niedawno, w sieci dostępnych jest sporo serwisów internetowych poruszających tą tematykę. Z uwagi na naszą codzienną działalność oraz dość bogate doświadczenie w tej materii, postanowiliśmy pochylić się nad tym tematem i podjąć oceny stron zajmujących się drukiem 3D. Nasz ranking będzie składał się z dwóch części – w pierwszej oceniamy serwisy i blogi informacyjne, w drugiej zajmiemy się serwisami firm produkujących lub sprzedających drukarki 3D oraz powiązane z nimi usługi.
Ranking składa się z krótkiej prezentacji serwisu internetowego, jego głównych zalet i wad, oraz tzw. oceny ekspertów w skali 1-5 (gdzie 5 to najwyższa możliwa ocena). Ocena ta dotyczy sfery funkcjonalnej oraz graficznej serwisu i nie ma związku z wartością merytoryczną. Z uwagi na dynamikę rozwoju branży oraz pojawiających się serwisów poświęconych tej tematyce, mamy nadzieję powtarzać ten ranking co jakiś czas, aktualizując go w oparciu o zmiany jakie będą w międzyczasie zachodziły. Ekspertami oceniającymi serwisy byli:
- Aneta Bielicz – dyrektor artystyczny w Agencji Interaktywnej VENTI, jednej z najdłużej działających tego typu firm na rynku, posiadająca dziesięcioletnie doświadczenie w projektowaniu serwisów internetowych, odpowiedzialna za stworzenie m.in. takich serwisów jak: www.uokik.gov.pl, www.bakalland.pl, www.sklep.vileda.pl.
- Paweł Ślusarczyk – new business manager w Agencji Interaktywnej VENTI, posiadający dziesięcioletnie doświadczenie w branżach internetowej, reklamowej i poligraficznej, odpowiedzialny za produkcję i rozwój takich serwisów jak: www.sklep.rp.pl, www.petecki.eu, www.pruszynski.com.pl.
Z uwagi na fakt, iż większość (wszystkie?) serwisy są oparte o jakiś gotowy szablon, tak naprawdę oceniane było ogólne wrażenie estetyczne oraz sposób rozmieszczenia poszczególnych elementów. Jeżeli ktoś wykorzystał praktycznie domyślne ustawienia szablonu nie wprowadzając żadnych istotnych zmian był oceniany niżej niż ktoś, kto starał się dopracować pewne elementy tak, aby spersonalizować swoją stronę. Podobnie z wyborem samego szablonu – niektórzy wybrali najprostszą wersję, inni poszukali czegoś mniej typowego i oczywistego, za co była wyższa ocena. To co decydowało o miejscu w rankingu to jego wartość merytoryczna, wpływ na rozwój branży druku 3D w Polsce (czyli zasługi) oraz żywotność.
EDIT: p. Maciej Patrzałek z Solveere słusznie zauważył, iż w zestawieniu brakuje bardzo istotnego serwisu: www.przyrostowo.pl. Za niedopatrzenie przepraszamy, opis serwisu znajduje się na końcu artykułu. Z uwagi na to, że o jego istnieniu dowiedzieliśmy się dopiero dziś (nie wiem jak się to stało…?), uznaliśmy, iż nie będziemy modyfikować bieżącego rankingu, jednakże z pewnością uwzględnimy ten portal w kolejnym, ponieważ… naprawdę jest tego wart i jego obecność zmienia znacząco układ sił w zestawieniu!
RANKING #1
#0 Centrum Druku 3D
Jako, że obydwoje ekspertów uczestniczy na co dzień w rozwoju serwisu, nie został on oceniony i nie bierze udziału w rankingu. Cytując klasyka: „nie można być równocześnie twórcą i tworzywem„. To, które miejsce w rankingu zajmujemy, pozostawiamy do oceny naszym czytelnikom.
#1 MójRepRap.pl
Niekwestionowany lider zestawienia i na chwilę obecną najważniejsza strona internetowa poświęcona drukowi 3D w polskim internecie. Nasza ocena w tym zestawieniu dotyczy wyłącznie sekcji forum (dostępnego z adresu bezpośredniego: www.reprapowo.pl). Serwis główny, prezentujący ofertę firmy Unique Design oraz sklep internetowy pozostawiamy do oceny w kolejnym rankingu.
MójRepRap.pl jest forum internetowym zajmującym się tematyką samodzielnej budowy drukarek 3D, jak również wszystkimi możliwymi tematami związanym z ich obsługą i eksploatacją. Posiada ponad 1000 zarejestrowanych użytkowników. Na jego łamach wypowiadają się niekwestionowani liderzy środowiska RepRapowego w postaci chociażby Krzyśka Dymianiuka – u-design – założyciela portalu i właściciela Unique Design, Arka Śpiewaka – Wulfnora – czołowego elektronika i konstruktora drukarek 3D w Polsce (a może i na świecie?), Michała Liberdy – yru – konstruktora drukarek 3D Golem i twórcy extrudera yegahD oraz MadMana, Szalonego Rysia (czyli Jacka Dziedzica od IDEA LAB), BlazakoV`a, Sekala (czyli Pawła Rokity, organizatora Dnia Druku w Kielcach), Jaszuka, Skawikka, ViresX`a i wielu, wielu innych (z góry przepraszam wszystkich których nie wymieniliśmy).
Zalety: olbrzymia skarbnica wiedzy nt. konstruowania i obsługi drukarek 3D; bardzo aktywna społeczność użytkowników, liczne aktualizacje treści, duże zaangażowanie twórcy i moderatora forum w jego rozwój i prowadzone dyskusje; to forum żyje!
Wady: forum oparte o domyślny silnik phpBB; bardzo słaba oprawa graficzna; domyślny edytor treści wykorzystujący znaczniki HTML a nie WYSYWIG; ogólnie dość przestarzałe środowisko.
Ocena eksperta: 1/5
#2 RepRapForum.pl
Jeden z najstarszych i najważniejszych serwisów internetowych poświęconych drukowi 3D w Polsce. Zanim Krzysztof Dymianiuk otworzył MójRepRap.pl na świat, udzielał się właśnie tam. Na RRF znajdziecie wypowiedzi wszystkich w/w powyżej użytkowników, którzy udzielają się tam w równym stopniu. Dodatkowo RRF ma wyjątkowo dobrze rozbudowany dział NEWS`ów, oraz coś czego nie ma nikt inny – galerię niezwykle profesjonalnie zrealizowanych wywiadów video z firmami zajmującymi się sprzedażą i dystrybucją drukarek 3D, jak również z ich samodzielnymi konstruktorami.
Zalety: druga obok MRR największa skarbnica wiedzy nt. drukarek 3D i ich obsługi w Polsce; wiele ciekawych i cennych wątków i tematów; świetny dział NEWSÓW i rewelacyjne wywiady video; serwis tworzący historię druku 3D w Polsce.
Wady: w przeciwieństwie do MRR, administracja RRF rzadko uczestniczy w dyskusjach i pozostawia forum nieco samemu sobie… Nie znaczy, że nie ma nad nim kontroli, po prostu sprawia wrażenie, jakby wcale się w nie nie angażowało – co jest przeciwieństwem MRR, gdzie Krzysiek napędza i generuje większość dyskusji, co jest rolą twórcy i moderatora takiego miejsca; dział NEWS milczy od 08.08.2013; oprócz tego, po zmianie layoutu forum na nowe, pojawiło się w związku z tym sporo kontrowersji wśród użytkowników…
Ocena eksperta: 2/5
#3 Materialination.com
Powiem prawdę… gdy na początku roku analizowaliśmy z Anetą serwisy internetowe, szukając inspiracji do tego co i w jaki sposób powinniśmy stworzyć, pierwszy serwis Materialination był dla nas absolutnym wzorem. Jakiś czas temu chłopaki z Krakowa zmienili niestety oryginalny, kafelkowy layout na obecny, który jest słabszy od poprzedniego. Mimo to, to czego nie można odmówić ekipie Materialination, to wkład w rozwój świadomości technologii druku 3D w Polsce. To co MRR, RRF oraz DesignFutures zrobili w internecie, oni robią na żywo, na licznych spotkaniach z ludźmi i firmami, edukując, informując i rozmawiając na temat drukarek 3D i tego co za ich pomocą można osiągnąć.
Serwis posiada własne forum, które jest bez porównania słabsze merytorycznie do MRR i RRF, ale jego olbrzymią zaletą jest to, że Michał Frączek odpowiada praktycznie natychmiast na każdy temat i wątek. Michał – podobnie jak Krzysiek, rozumie, że ludzie pisząc na jakimś forum robią to po to, ponieważ oczekują odpowiedzi lub reakcji od innych jego użytkowników. Jest to wiedza, której niestety nie jest świadoma administracja RRF.
Oprócz tego, Materialination jest liderem mediów społecznościowych poświęconych drukowi 3D – 2 635 like`ów na FB, 203 followersów na Twitterze. To musi robić wrażenie…
O sklepie Materialination już kiedyś pisaliśmy, ale wrócimy do tematu w kolejnym zestawieniu.
Zalety: prosty i czysty layout, dodatkowo w wersji responsywnej; sporo ekskluzywnych wywiadów – to oni jako pierwsi opublikowali rozmowy z Zortraxem i Jackiem Dziedzicem; lista mediów, które pisały na ich temat robi wrażenie… najbardziej mainstreamowy serwis w całym zestawieniu.
Wady: gdyby zmieniono faviconę, nie rzucałoby się tak bardzo w oczy, że serwis jest oparty na zwykłym WordPressie; forum jest na innym enginie niż serwis, co widać… po domenie, która nagle zmienia się po przejściu na nie; podobnie jest ze sklepem z wydrukami, ale o tym napiszemy kolejnym razem.
Ocena eksperta: 3/5 (oryginalny layout dostałby 5/5 z wykrzyknikiem i czerwonym paskiem na świadectwie)
#4 DesignFutures.pl
Serwis internetowy, od którego wszystko się tak naprawdę zaczęło. To o czym pisali na RRF pierwsi użytkownicy, pojawiło się po raz pierwszy właśnie tutaj. Serwis powstał jeszcze w 2010 roku, gdy o drukarkach 3D mało kto w ogóle słyszał w kraju, a o technologii RepRap chyba tylko Przemek Jaworski – założyciel portalu. Jeżeli ktoś nie czuje się na siłach w przekopywaniu for internetowych, tutaj znajdzie wszystko uporządkowane i przedstawione w dość przystępny sposób. DesignFutures.pl to Black Sabbath druku 3D w Polsce – oni zdefiniowali kierunek, w którym podążyła cała społeczność i na nich wzorowali się liczni naśladowcy.
Zalety: kolejna skarbnica wiedzy, zaprezentowana w sposób blogowy, bardzo dobrze zorganizowany i uporządkowany; posiada jedyną w swoim rodzaju mapę polskich drukarek 3D! serwis tworzący historię druku 3D w Polsce.
Wady: dość przeciętna grafika i koszmarny header; niestety serwis sprawia wrażenie jakby powoli umierał śmiercią naturalną; ostatnio bardzo rzadko pojawiają się na nim jakiekolwiek wpisy, chociaż gdy już do tego dojdzie, stoją one na najwyższym możliwym poziomie; mam nadzieję, że to ulegnie wkrótce zmianie, ponieważ wartość serwisu jak i zamieszczanych na nim treści są bezcenne.
Ocena eksperta: 2/5
#5 BlazakoV
Bardzo kontrowersyjny wybór, ponieważ BlazakoV… to użytkownik stron www, a nie ich twórca czy właściciel. Mimo to jego wpływ na rozwój serwisów internetowych o tematyce druku 3D jest nieoceniony i miejsce w pierwszej piątce jak najbardziej zasłużone. To jeden z najaktywniejszych użytkowników na MRR, RRF i CD3D, można go również spotkać w dyskusjach dot. druku 3D na innych serwisach pokroju Antyweba. Jest moderatorem strima poświęconego drukowi 3D na Strims.pl. BlazakoV jako pierwszy publikował nasze wpisy na innych portalach w internecie, podobnie jak czyni to teraz w przypadku kolejnych, nowych stron tego typu. To od niego dowiedzieliśmy się m.in o vlogu Reality Makera, czy blogu Prototyper.pl.
Na co dzień BlazakoV działa w swojej firmie www.freedim.pl, nie jest więc gimnazjalistą, czy wiecznym studentem, który w wolnym czasie, którego ma w nadmiarze zajmuje się spamowaniem internetu w dziedzinie druku 3D.
#6 3d-printers.pl
Blog Wulfnora – czyli Arka Śpiewaka. Kolejne kompendium wiedzy na temat drukarek 3D oraz stosowanej w nich elektroniki. Mnóstwo zdjęć i filmów, których nie znajdzie się na żadnym innym serwisie tego typu. O ile MRR lub RRF jest kierowany do osób, które pragną rozpocząć składanie drukarek RepRapowych na podstawie gotowych komponentów, o tyle 3d-printers.net to strefa dla prawdziwych konstruktorów, tworzących unikalne projekty praktycznie od zera. To bardzo specjalistyczny serwis, z którym próbować równać się może ewentualnie MRR. Poza tym nigdzie nie przeczytacie tak wiele na temat elektroniki Sunbeam, co na stronie jej projektanta i producenta.
Zalety: specjalistyczny blog o bardzo wąsko wyspecjalizowanej wiedzy nt. projektowania elektroniki i budowy maszyn.
Wady: serwis mało przydatny dla osób nie zajmujących się na co dzień konstrukcją drukarek 3D.
Ocena eksperta: 3/5
#7 Trójwymiarowo.pl
Jeden ze starszych serwisów zajmujących się konstrukcją drukarek 3D w technologii RepRap. Mocno inspirowany DesignFutures.pl, co wpływa raczej na jego korzyść. Oprócz newsów i porad na temat drukowania w 3D, serwis oferuje swoje usługi w zakresie tej technologii.
Zalety: ładna i przystępna grafika, sporo dość unikalnych i bardzo przydatnych publikacji dla początkujących drukarzy 3D.
Wady: podobnie jak DesignFutures.pl jest ostatnio bardzo rzadko aktualizowany.
Ocena eksperta: 5/5
#8 3d-spot.pl
Swego czasu bardzo aktywny serwis w blogosferze związanej z drukiem 3D, ostatnio trochę zaniedbany i zapomniany. Stosunkowo wysoka, ósma pozycja przyznana za aktywność w dawnych czasach. Bardzo przeciętna grafika, chociaż serwis matka – d-spot.pl prezentuje się bardzo profesjonalnie i bez porównania lepiej.
Zalety: swego czasu jeden z najważniejszych i najbardziej aktywnych serwisów tego typu w sieci; wiele newsów ze świata opisanych w bardzo ciekawy sposób.
Wady: brak częstych aktualizacji, zaskakująco słaba grafika; serwis w fazie schyłkowej.
Ocena eksperta: 2/5
#9 Druk3.de
Jeden z serwisów należących do tzw. drugiej fali blogów związanych z drukiem 3D, powstałych w bieżącym roku. Jest bardzo dobrze wypozycjonowany i posiada wiele często aktualizowanych artykułów. Ma jeden z ładniejszych layoutów spośród wszystkich tego typu serwisów, niestety treści w nim zawarte są często średniej jakości. Niektóre bywają całkiem niezłe, niestety od czasu do czasu pojawia się coś takiego jak to: „Aby osiągnąć nieskazitelną warstwę stosu, zespół koncentruje się większości swoich wysiłków badawczych i rozwojowych na drukarce w układach liniowych ruchu. Isis One oparty jest ruchu w systemie liniowym, jest w stanie osiągnąć solidną, gładką, i cichą pracę na całej długości wszystkich trzech osiach, wykorzystując konstrukcję pływająca nakrętka śruby pociągowej, Isis One eliminuje kołysanie w osi Z„.
Poetyka Google Translatora w pełnej krasie… Gdyby nie to, serwis zajmowałby dużo wyższą pozycję.
Zalety: ładna i przystępna grafika, dużo często aktualizowanych treści, wyśmienite SEO.
Wady: bardzo przeciętne treści, które są tłumaczonymi artykułami z zachodnich serwisów (wyjątek – wywiad z Wulfnorem).
Ocena eksperta: 5/5
#10 3D Printing Trends
Czołowy serwis należący do drugiej fali blogów o druku 3D. Sporo ciekawych artykułów, w tym unikalny wywiad z Konradem Sierzputowskim z Omni3D. Jako jeden z niewielu autorów blogów z drugiej fali, nie wstydzi się swojego imienia i nazwiska. Piotr Domeracki, student Politechniki Poznańskiej uczestniczył nawet jako prelegent na jednym z MAKERSpace organizowanym przez Omni3D. Mimo dobrego pióra, wpisy pojawiają się dość rzadko (max po kilkanaście w miesiącu). Posiada bardzo dobry wynik na FB w postaci ponad 500 like`ów, ale jest to raczej efekt kampanii reklamowej niż wynik organiczny.
Zalety: bardzo ładna grafika, jeden z najlepszych layoutów spośród wszystkich serwisów tego typu; dobra jakość artykułów.
Wady: treści są wyłącznie tłumaczonymi artykułami z zachodnich serwisów (wyjątek – wywiad z Omni3D); serwis praktycznie niewidoczny w wynikach organicznych Google; słaba częstotliwość publikowanych artykułów, choć mottem bloga jest „Codzienna dawka newsów związanych z drukiem 3D„.
Ocena eksperta: 5/5
#11 Świat Druku 3D
Ostatni z liczących się serwisów drugiej fali. Podobnie jak Druk.3d, tworzony prze anonima (dla uściślenia, anonim nazywa się „Wojtek„). Treści będące przedrukami z serwisów światowych. Posiada bardzo ciekawą zapowiedź w postaci relacji z produkcji własnej wytłaczarki do filamentu. Niestety po dwóch postach temat ucichł, a szkoda, ponieważ mógłby stanowić absolutnie unikalną wartość w sferze informacji i wiedzy. Na pewno te treści byłyby dużo bardziej wartościowe od artykułów inspirowanych wyłącznie zachodnimi newsami.
Zalety: poprawna grafika, dobra jakość artykułów.
Wady: treści są wyłącznie tłumaczonymi artykułami z zachodnich serwisów (wyjątek – wpisy o wytłaczarce do filamentu); w ostatnim czasie bardzo przeciętna częstotliwość publikacji nowych artykułów
Ocena eksperta: 4/5
#12 Rewolucja 3D
Blog Leszka Rakowskiego, sprawiający wrażenie porzuconego projektu… 2 krótkie wpisy od 20 czerwca. Kiedyś jeden z bardziej aktywnych serwisów tego typu.
Zalety: poprawna grafika.
Wady: bardzo krótkie treści, składające się zwykle z kilku zdań i zdjęcia lub filmu.
Ocena eksperta: 4/5
#13 Prototyper.pl
Jeden z najnowszych blogów, założony przez weterana MRR i RRF – ViresX`a czyli Krzysztofa Krajewskiego. Blog ma zajmować się tematyką budowy RepRapów i biorąc pod uwagę reputację autora, ma szansę na bardzo unikalne i ciekawe treści. Blog dopiero co powstał i posiada raptem trzy wpisy, stąd też bardzo niska pozycja. Jednakże jestem przekonany, że jak tylko ViresX`owi nie zabraknie entuzjazmu i czasu, w kolejnym rankingu zajmie czołowe miejsce.
Zalety: bardzo duży potencjał.
Wady: grafika do wymiany.
Ocena eksperta: 1/5
#14 RepRap.pro
Blog sklepu internetowego Jelwek.pl. Pojawił się stosunkowo niedawno i mam nadzieję, że jego celem będzie generowanie wartościowego contentu a nie pozycjonowanie samego sklepu? W innym wypadku serwis spadnie z listy. Póki co pojawiły się na nim 3 artykuły. Czekamy na więcej…
Zalety: zbyt mało danych do oceny.
Wady: zbyt mało danych do oceny.
Ocena eksperta: 2/5
#15 Dni Druku 3D
Serwis prowadzony swego czasu przez Jacka Dziedzica, od Maja tego roku oficjalnie zamknięty (chociaż wciąż dostępny w sieci). Wielka szkoda, ponieważ był to naprawdę wyróżniający się serwis na tle pozostałych z drugiej fali blogów o druku 3D. Bardzo solidny graficzne, merytoryczny, z dużą ilością zdjęć. Gdyby Jacek nie zarzucił swojego projektu, tylko łączył publikację NEWS`ów ze świata z dokumentacją prac nad IDEA LAB – mielibyśmy z pewnością jeden z najlepszych serwisów o tej tematyce w ogóle. Mam nadzieję, że tą honorową wzmianką na koniec zestawienia, uda się sprawić, aby Jacek zaczął choćby rozmyślać o ewentualnym powrocie do pisania.
Zalety: dobre treści, świetna grafika.
Wady: decyzja o zamknięciu.
Ocena eksperta: 5/5
Poza rankingiem (late entry) – Przyrostowo.pl
Niestety tworząc ten ranking nie posiadaliśmy wiedzy o istnieniu tego portalu, co jest tym bardziej zawstydzające, że… jest on fantastyczny. Pod względem graficznym powinniśmy zmodyfikować cały system oceniania tylko ze względu na nich, ponieważ przy aktualnym systemie grafika Przyrostowo.pl jest poza skalą. Chociaż NEWSY stanowią jego niewielką zawartość i są bardzo rzadko aktualizowane (7 od 1 kwietnia [SIC!]), to dział poświęcony technologią jest na najwyższym możliwym poziomie. Widać, że ktokolwiek kto to wprowadzał (niestety kolejny blog – anonim…), spędził nad tym bardzo dużo czasu. Widać również, że doskonale wie o czym pisze.
Zalety: najlepsza grafika w zestawieniu; świetny dział technologie.
Wady: bardzo mało treści; tragiczne SEO (tylko 24 strony zaindeksowane w Google – nic dziwnego, że na nich nie natrafiliśmy…)
Ocena eksperta: 10/10
