Nowy rok szkolny za pasem, a wraz z nim bezwzględne rozpoczęcie wdrożenia głośnego programu rządowego Laboratoria Przyszłości. Wszystkie szkoły podstawowe, które w tym i w zeszłym roku zakupiły do swoich pracowni drukarki 3D (oraz inny sprzęt elektroniczny), będą musiały przystąpić do ich używania w warunkach lekcyjnych. Dla wielu nauczycieli w Polsce może to okazać się nie lada wyzwaniem… W niniejszym artykule skompletowaliśmy wszystkie najważniejsze artykuły poświęcone stawianiu pierwszych kroków w obszarze pracy z drukarką 3D typu FDM / FFF, tworząc łatwe i proste w użyciu kompendium wiedzy dla początkujących.
Program Laboratoria Przyszłości ma dwa wymiary. Pierwszy jest oczywisty – po raz pierwszy w historii naszego kraju, szkoły podstawowe otrzymały jedyną w swoim rodzaju możliwość zakupu dobrej jakości sprzętu, wpisującego się w szeroko pojęte „nowe technologie”, dając uczniom szansę zapoznania się z urządzeniami, na które albo ich nie stać, albo nie stanowiły one dla nich istotnego priorytetu zakupowego. Drugi nie jest oczywisty, ale również bardzo realny – nauczyciele którzy mają uczyć obsługi drukarek 3D zostali w dużej mierze pozostawieni z tym sami sobie… Niektórzy przechodzą szkolenia realizowane przez firmy handlowe, które dostarczyły im drukarki 3D, inni zamawiają je w firmach takich jak nasza – ale reszta nie. Z jednej strony otrzymują do dyspozycji sprzęt kosztujący po kilka-kilkanaście tysięcy złotych, z drugiej domyślne oczekiwanie MEN jest takie, że sobie z nim jakoś poradzą.
Abstrahując od kwestii samej obsługi i serwisowania drukarek 3D (co samo w sobie nie jest trudne, jakkolwiek wymaga pewnych predyspozycji oraz nabrania doświadczenia), brakuje podstawy programowej, gotowych scenariuszy lekcyjnych czy w ogóle ujednoliconego pomysłu na to jak wykorzystywać druk 3D w warunkach lekcyjnych. W trakcie licznych rozmów z nauczycielami – czy to podczas konsultacji, czy szkoleń, jednym z pierwszych ich odkryć było to, że jedna godzina lekcyjna pozwoli na wydrukowanie raptem jednego – dwóch modeli 3D, i to bardzo ograniczonych wymiarowo (kilka centymetrów w osiach XY – nie więcej jak jeden centymetr w osi Z). To burzy nie tylko ogólne wyobrażenie na temat tego jak wygląda praca z drukarką 3D, ile w ogóle komplikuje pracę z uczniami.
Na świecie wygląda to inaczej… W wybranych krajach Europy Zachodniej, Azji czy Ameryki Północnej, są dwa podejścia – albo pracownia druku 3D jest wyposażona w kilkanaście drukarek 3D i uczniowie mają do nich bezpośredni dostęp (pojedynczo lub w dwu-trzy osobowych grupach), albo drukarki 3D w liczbie kilkudziesięciu sztuk są zamknięte w dedykowanym pomieszczeniu i obsługiwane przez pracownika, a uczniowie zajmują się nie tyle ich obsługą, ile projektowaniem i przygotowywaniem swoich modeli do druku 3D (ten odbywa się zdalnie przy wsparciu wspomnianego operatora). Równocześnie szkoły są w posiadaniu gotowych programów edukacyjnych przygotowanych i rozwijanych przez czołowe firmy (np. MakerBot w USA). W naszych warunkach jedna szkoła posiada jedną – dwie – trzy drukarki 3D dla wszystkich uczniów, a książek czy nawet ujednoliconego programu nauczania nie ma…
Będąc w pełni świadomymi powyższych problemów, postanowiliśmy odrobinę pomóc. Na przestrzeni 10 lat, na łamach Centrum Druku 3D zostało opublikowanych blisko 6000 artykułów. Co najmniej kilkaset z nich opisuje pracę z drukarkami 3D, filamentami, oprogramowaniem do druku 3D, czy rozwiązywaniem szeregu problemów eksploatacyjnych. Są one jednak rozporoszone… Teraz zbieramy najważniejsze z nich w całość, katalogujemy je i podajemy bezpośrednie odnośniki. Mamy nadzieję, że się przydadzą i pomogą w odnalezieniu się w początkach pracy z drukarkami 3D.
Podstawy – czym jest druk 3D?

Czym jest druk 3D i jak działa?
Wprowadzenie do tzw. technologii przyrostowych. Nasza autorska, przystępna i prosta w zapamiętaniu definicja druku 3D. Lista trzech głównych zalet i dwóch głównych wad druku 3D względem innych metod wytwórczych. Podział druku 3D na poszczególne technologie. Obszary zastosowań. Mówiąc krótko – absolutny początek wszystkiego co powinniście wiedzieć na ten temat.

Pierwsze kroki
Cykl 15 krótkich artykułów wprowadzających w arkana druku 3D. Wszystkie pozostałe są rozwinięciem tematów, które zostały w nich poruszone.

Rzeczy, które musisz wiedzieć o druku 3D, a o których nikt głośno nie mówi
Druk 3D ma całą masę zalet, ale ma też wady… Oto kilka najbardziej (nie)oczywistych kwestii, z którymi muszą zmierzyć się początkujący użytkownicy drukarek 3D.

„Druk 3D to ślepa uliczka”, czyli o stereotypach na temat drukarek 3D
Wokół druku 3D narosło na przestrzeni lat wiele stereotypów, które w wielu przypadkach są po prostu nieprawdziwe. W tym artykule tłumaczymy jak powstał koncept „drukarki 3D w każdym domu” oraz dlaczego drukarki 3D nie są dla każdego.

Czy drukarki 3D są bezpieczne dla naszego zdrowia?
Odpowiedź na bardzo istotne, ale rzadko zadawane pytanie – czy drukując rzeczy na drukarce 3D w zamkniętej sali lekcyjnej jest bezpieczne dla zdrowia uczniów?

Alfabet domowego druku 3D
Jeżeli informacje zawarte w powyższych artykułach wciąż nie udzieliły odpowiedzi na wszystkie pytania i wątpliwości, z pewnością znajdą się one tutaj…
Przygotowanie do pracy z drukarką 3D typu FFF

5 rzeczy, od których zależy wybór typu drukarki 3D
Chociaż w szkole jest już zakupiona drukarka 3D, warto cofnąć się o krok w tył i dowiedzieć się, jak powinien wyglądać świadomy i przemyślany sposób dokonywania wyboru przy jej zakupie…?

Dlaczego drukarki 3D drukują tak wolno?
Jak zostało wspomniane w jednym z powyższych akapitów, gdy osoby nie mające styczności z drukiem 3D dowiadują się ile czasu potrzeba aby wydrukować przeciętnych rozmiarów model 3D, uznają że drukarki 3D są bardzo powolne… Pytanie jakie należy sobie jednak postawić brzmi: „a co to znaczy powoli i do czego można to odnieść?”

Ile filamentu zużywa drukarka 3D?
Czy jedna szpula materiału to dużo czy mało? Na ile wydruków 3D on starcza? Ten artykuł pomoże odpowiedzieć na te pytania…

Czy drukarki 3D mają swoje oprogramowanie?
Odpowiedź na jedno z najczęściej zadawanych pytań podczas zakupu drukarki 3D. Kolejne to: czy można na nim projektować modele do druku 3D? Również na nie odpowiadamy…

Czy drukarki 3D mogą drukować z wielu kolorów?
Zasadniczo tak, ale to złożona sprawa…

Niskobudżetowy druk 3D w technologii FFF – FAQ
Lista 35 najczęściej zadawanych pytań przez początkujących…
Praca z drukarką 3D typu FFF – jak to działa?

Technologia FDM – ROZDZIAŁ 1 – Co to jest i na czym polega…?
Technologia FDM / FFF to najpopularniejsza, najtańsza i najprostsza w użytkowaniu metoda przyrostowa. W artykule opisujemy na czym polega, jakie są jej przewagi nad innymi technikami oraz jakie są jej ograniczenia?

Technologia FDM – ROZDZIAŁ 2 – Jak działa drukarka 3D i na co zwracać uwagę przy jej zakupie…?
Czym różnią się od siebie drukarki 3D typu FDM / FFF, z czego wynikają różnice w cenach oraz jak przebiega sam proces wydruku 3D?

Technologia FDM – ROZDZIAŁ 3 – Od wirtualnego modelu do wydruku 3D
Aby drukarka 3D mogła wydrukować daną rzecz, potrzebny jest model 3D, który musi zostać przekształcony na język maszynowy i listę komend dla urządzenia, aby było w stanie to osiągnąć. Tłumaczymy to w bardziej przejrzysty sposób…

6 rzeczy, których nie należy robić rozpoczynając pracę ze swoją pierwszą drukarką 3D
Każdy początkujący drukarz 3D popełnia zawsze te same błędy. Opisujemy je abyście uczyli się na cudzych – nie na własnych…

Praca z filamentem – najczęściej zadawane pytania
Czym jest „filament”, czyli materiał do druku 3D? Jakie typy filamentów są dostępne na rynku i czym się od siebie różnią? Z jakiego z nich korzystać? Co kupić w przyszłości?

Kompendium materiałów do druku 3D – PLA
PLA to najpopularniejszy gatunek materiałów do druku 3D i w 95% przypadków szkoły zakupiły go wraz z drukarką 3D. Czym się charakteryzuje, jakie są jego zalety i wady?
Praca z drukarką 3D Zortrax

Zortrax M200 Plus – unboxing i pierwsze uruchomienie
Zortrax – polski producent desktopowych drukarek 3D, to jeden z największych beneficjentów programu Laboratoria Przyszłości. Mówiąc krótko – do polskich szkół trafiła cała masa tych urządzeń. W niniejszym artykule opisujemy rozpoczęcie pracy z modelem M200 Plus, z tym że większy model – M300 Plus różni się jedynie rozmiarem obszaru roboczego. Równocześnie podkreślamy, że artykuł powstał w 2017 r. i od tamtej pory kilka rzeczy w tych drukarkach 3D uległo zmianie (poprawie). Niemniej jednak jest to wciąż doskonały poradnik dla początkujących…

Zortrax M200 Plus, Zortrax M300 i Zortrax Inventure – porównanie drukarek 3D
Porównanie trzech modeli drukarek 3D Zortrax – czym się od siebie różnią i jakie mają względem siebie przewagi?

Z-SUITE 2.1, czyli nowa generacja oprogramowania Zortraxa
Wprowadzenie do oprogramowania Z-SUITE – autorskiego oprogramowania do druku 3D Zortrax. Opis dotyczy wersji 2.1 opublikowanej w 2017 r., podczas gdy obecnie Zortrax korzysta już z wersji 3.0 (w wersji beta). Niemniej jednak to doskonałe wprowadzenie do specyfiki pracy z tym programem.

Zortrax publikuje Z-SUITE BETA w wersji 2.25.0, a w niej kilka nowych, zaskakujących funkcjonalności
Opis szeregu ciekawych funkcjonalności z punktu nauczyciela jakie wprowadzono w jednej z ostatnich, oficjalnych wersji oprogramowania Z-SUITE dla drukarek 3D Zortrax.

Zortrax przedstawia trzecią odsłonę Z-SUITE – na razie w wersji BETA
Wprowadzenie do najnowszej wersji oprogramowania Zortrax – Z-SUITE 3.0.
Modele do druku 3D i darmowe programy do projektowania

TOP 10 serwisów z darmowymi modelami STL
Aby móc coś wydrukować na drukarce 3D potrzebne są modele do druku 3D. Oto lista 10 najpopularniejszych repozytoriów z darmowymi projektami. Pamiętajmy jednak o uszanowaniu praw autorskich ich twórców!

TOP 20 ikonicznych modeli 3D w historii desktopowych drukarek 3D
Lista najpopularniejszych modeli do druku 3D w historii. Nie znalazły się one na tej liście bez powodu i warto rozważyć wydrukowanie przynajmniej 1-2 z nich…

Jak poprawnie przygotować plik do wyceny i druku 3D – czym jest format .STL?
Aby móc wydrukować coś na drukarce 3D potrzebny jest plik. Ten plik musi być odpowiednio zaprojektowany i zapisany w formacie .STL – najpopularniejszym w świecie druku 3D. Co to jest .STL i jak go poprawnie przygotować – dowiecie się z tego poradnika.

Lista darmowych programów do projektowania pod druk 3D
Jeżeli ktoś zamierza zaprojektować własny model 3D na potrzeby jego wydrukowania, potrzebuje programu do grafiki 3D. W niniejszym zestawieniu znajdziecie listę wszystkich najpopularniejszy i darmowych programów tego typu.

Pięć rzeczy jakie należy zrozumieć przed zakupem skanera 3D
Niektóre szkoły podjęły dość kontrowersyjne decyzje o zakupie skanerów 3D, w większości przypadków nie zdając sobie niestety sprawy z tego co robią…? W niniejszym artykule wyjaśniamy specyfikę pracy ze skanerem 3D, który co prawda przydaje się w projektowaniu 3D, ale niekoniecznie w warunkach szkolnych.
Zdjęcie przewodnie: www.pixabay.com